Tien dingen die je altijd al wilde vragen aan een ex-gestoorde

Janet is in haar jeugd mishandeld geweest. Op haar zestiende overleed tot overmaat van ramp haar vader aan blaaskanker. Zo bleef ze alleen over met haar moeder, met wie ze een uiterst slechte relatie had. Dit was het moment dat ze overging op het gebruik van alles dat god verboden heeft. Hierdoor kwam ze in de jeugdpsychiatrie terecht. Waar een dergelijke inrichting tot verbetering moet leiden ging ze hier om met foute gasten, en raakte ze wederom aan de drugs. Door overmatig gebruik van drugs raakte ze uiteindelijk in een psychose terecht en werd ze wederom in een instelling geplaatst. Dit maal werd ze voor zes maanden onder toezicht geplaatst waarna ze weer geprobeerd heeft bij haar moeder te wonen. Toen bleek dat ook dit niet werkte werd ze voor de vierde keer opgenomen.

Door Emma Schipper

Wij van VICE stelde, om inzicht te krijgen in haar psychose, tien vragen aan haar:

VICE: Hoi Janet, u bent nu ex cliënt, hoe ben je ooit in inrichting terecht gekomen?Janet: Ik heb op vroegere leeftijd veel nare dingen meegemaakt, waar ik later traumatische ervaringen aan heb overgehouden.

VICE: Zijn de mensen in uw omgeving hiervan op de hoogte?
Janet: In de tijd dat ik in de inrichting zat, wisten de meesten het wel. Ik ben er ook altijd heel open over geweest. Dat vind ik belangrijk.

VICE: Hoe reageerden mensen hierop?
Janet: Ik heb nooit verontwaardigde reacties gehad. Zolang mensen maar op de hoogte waren van wat ik heb meegemaakt, is dat nooit een punt geweest. Ze hebben er altijd wel begrip voor gehad. Alleen mijn familie was nooit eerder in aanraking met de GGZ geweest.

VICE: Heeft u nog wel eens last van de tijd die u in het GGZ heeft doorgebracht?
Janet: Nou ja en nee. Net zoals een ‘normaal’ mens zeg ik altijd maar. Dat zijn we natuurlijk ook gewoon. Waar ik veel last van heb is dat ik heel onzeker ben. En dat zorgt ervoor dat ik gauw gestrest raak. Ik vind het lastig om iets nieuws te proberen. Maar dat weet ik nu van mezelf. Ik moet het gewoon doen, dan wordt het minder..

VICE: Wordt u weleens raar aangekeken op straat?
Janet: Nee, dat kun je toch niet zien vanuit de buitenkant? Dat kun je toch niet aan me merken? Ik ben een normaal mens

VICE: Heeft u een andere kijk op het leven gekregen?
Janet: Ja! Absoluut! Dat komt zeker weten door alle narigheid, dat ik gevoeliger ben geworden, kwetsbaarder. Maar ook doordat ik een aantal keren opgenomen ben geweest. Hierdoor hecht ik meer belang aan de kleine geluksmomentjes in het leven. Bijvoorbeeld goede vrienden, dat ik me kan ontwikkelen op het gebied van mijn carrière. Ik heb denk ik een hele andere kijk op het leven gekregen. Ik merk dat ik sneller kan genieten van de kleine dingen in het leven. Ik wil gewoon zoveel mogelijk doen in mijn leven zonder weer het risico te lopen weer angst te krijgen.

VICE: Zijn er dingen die u nu wel doet wat u toen nooit heeft gedaan?
Janet: Dingen die ik eng vind, ben ik gewoon gaan doen. Je kan pas je angsten doorbreken op het moment dat je ze niet uit de weggaat. Anders doorbreek je ze ook niet.

VICE: Bent u bang dat de psychose ooit terug zal keren?
Janet: Nee, nee. Ik heb twee jaar geleden nog moeilijke momenten gehad in mijn leven. Mijn moeder heeft zelfmoord gepleegd, ik was in scheiding. Maar nu ik verder ben in de tijd denk ik dat ik het nooit meer terug zou krijgen. Ik ben nooit meer ingestort, ik ben nu veel bewuster van hoe ik me voel. Voorheen ging ik dagenlang de deur niet uit, dan merkte ik aan mezelf dat het misschien wel terug zou kunnen keren. De huidige structuur in mijn leven is mijn redding. Iedereen voelt zich weleens een of twee dagen rot, als dat bij mij iets meer is, ja dat is niet erg.

VICE: Als je nieuwe mensen ontmoet heeft u dan het idee dat u het aan ze moet vertellen?
Janet: Ik ben er heel open over. Toen ik na mijn opname weer het gewone leven oppakte had ik vaker het idee dat ik het moest vertellen. Een soort verantwoording. Tegenwoordig heb ik daar geen behoefte meer aan. Je zegt niet: ‘Hoi ik ben Janet en ik ben opgenomen geweest, in de psychiatrie!’

VICE: Heeft u nog positieve dingen overgehouden aan uw opname?
Janet: Jahoor, ik wel. Ik heb waardevolle vriendschappen aan over gehouden, goede inzichten in mezelf gekregen. Ik ben er gewoon veel sterker uitgekomen dan hoe ik erin ging.

Bedankt Janet!